İHA Fotogrametrisi Kullanarak Yozgat Çilekçi Türbesi’nin 3 Boyutlu Nokta Bulutu ve Modelinin Üretilmesi
Öz
Ülkemizin her bir karış toprağı birçok uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. Türkiye'de bulunan Yozgat Çilekçi Türbesi, ülkenin sahip olduğu çeşitli kültürel miras örneklerinden biridir. Türkiye, coğrafi konumu nedeniyle çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmış, bu da zengin ve çeşitli bir kültürel miras alanına sahip olmasını sağlamıştır. Bu tür kültür varlıklarının korunması ve gelecek nesillere aktarılabilmesi için bu yapıların mevcut durumlarının belgelenmesi ve izlenmesi esastır. İnsansız Hava Araçları (İHA) ve yersel fotogrametrik teknikler gibi ileri teknoloji kullanımının bu konuda oldukça etkili olduğu kanıtlanmıştır. Kültürel mirasları kayıt altına almak için kullanılan teknolojilerden biri de dijital fotogrametridir. Bu çalışma Yozgat’ın güneyinde, merkeze yaklaşık 11 km uzaklıkta Azizli mahallesinde bulunan Çilekci Türbesi’nin belgeleme amaçlı fotogrametrik rölöve çalışmasını içermektedir. Yapılan çalışma sonrasında yapının üç boyutlu modeli ve nokta bulutu elde edilmiştir. Teknoloji ve yazılımların da yardımıyla dijital fotogrametri tekniği her geçen gün kendini sürekli güncellemekte, kültür varlıklarının belgelenmesinde zaman ve maliyet açısından bizlere önemli kolaylıklar ve fırsatlar sunmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Yakar, M., & Yılmaz, H. M. (2008). Kültürel Miraslardan Tarihi Horozluhan’ın Fotogrametrik Rölöve Çalışması ve 3 Boyutlu Modellenmesi. Selçuk Üniversitesi Mühendislik, Bilim ve Teknoloji Dergisi, 23(2), 25-33.
- Kaya Y, Yiğit A Y, Ulvi A & Yakar M (2021). Arkeolojik Alanların Dokümantasyonununda Fotogrametrik Tekniklerinin Doğruluklarının Karşılaştırmalı Analizi: Konya Yunuslar Örneği. Harita Dergisi, 165, 57-72.
- Ulvi, A. & Yiğit, A. Y. (2019). Kültürel Mirasın Dijital Dokümantasyonu: Taşkent Sultan Çeşmesinin Fotogrametrik Teknikler Kullanarak 3B Modelinin Yapılması. Türkiye Fotogrametri Dergisi, 1(1), 1-6.
- Ulvi, A. (2022). Using UAV Photogrammetric Technique for Monitoring, Change Detection, and Analysis of Archeological Excavation Sites. Journal on Computing and Cultural Heritage (JOCCH), 15(3), 1-19.
- Yiğit, A. Y., Orhan, O., & Ulvi, A. (2020). Investigation of The Rainwater Harvesting Potential at the Mersin University, Turkey. Mersin Photogrammetry Journal, 2(2), 64-75.
- Şenol, H. İ., & Kaya, Y. (2019). İnternet Tabanlı Veri Kullanımıyla Yerleşim Alanlarının Modellenmesi: Çiftlikköy Kampüsü Örneği. Türkiye Fotogrametri Dergisi, 1(1), 11-16.
- Kaya, Y., Şenol, H. İ., Memduhoğlu, A., Akça, Ş., Ulukavak, M., & Polat, N. (2019). Hacim Hesaplarında İHA Kullanımı: Osmanbey Kampüsü Örneği. Türkiye Fotogrametri Dergisi, 1(1), 07-10.
- Korumaz, A. G., Dülgerler, O. N., & Yakar, M. (2011). Kültürel Mirasın Belgelenmesinde Dijital Yaklaşımlar. S.Ü. Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 26(3), 67-83.
- Ulvi, A., Yakar, M., Yiğit, A. Y., & Kaya, Y. (2020). İHA ve Yersel Fotogrametrik Teknikler Kullanarak Aksaray Kızıl Kilisenin 3B Modelinin Ve Nokta Bulutunun Elde Edilmesi. Geomatik Dergisi, 5(1), 22-30.
- Cömert, R., Avdan, U., & Şenkal, E. (2012). İnsansız Hava Araçlarının Kullanım Alanları Ve Gelecekteki Beklentiler. IV. Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu (UZAL-CBS 2012), 16-19.
- Yilmaz, H. M., Yakar, M., & Yildiz, F. (2008). Documentation of historical caravansaries by digital close range photogrammetry. Automation in Construction, 17(4), 489-498.
- Alptekin, A., & Yakar, M. (2021). 3D model of Üçayak Ruins obtained from point clouds. Mersin Photogrammetry Journal, 3(2), 37-40.
- Alptekin, A., & Yakar, M. (2020). Determination of pond volume with using an unmanned aerial vehicle. Mersin Photogrammetry Journal, 2(2), 59-63.
- Karataş, L., Alptekin, A., Kanun, E., & Yakar, M. (2022). Tarihi kârgir yapılarda taş malzeme bozulmalarının İHA fotogrametrisi kullanarak tespiti ve belgelenmesi: Mersin Kanlıdivane ören yeri vaka çalışması. İçel Dergisi, 2(2), 41-49.
- Kusak, L., Unel, F. B., Alptekin, A., Celik, M. O., & Yakar, M. (2021). Apriori association rule and K-means clustering algorithms for interpretation of pre-event landslide areas and landslide inventory mapping. Open Geosciences, 13(1), 1226-1244.
- Külür, S. (2002). Fotogrametri Ders Notları (basılmamış), İ.T.Ü. İnşaat Fakültesi, İstanbul.
- Snavely, N., Seitz, S. M., & Szeliski, R. (2008). Modeling the world from internet photo collections. International journal of computer vision, 80, 189-210.
- Westoby, M. J., Brasington, J., Glasser, N. F., Hambrey, M. J., & Reynolds, J. M. (2012). ‘Structure-from-Motion’photogrammetry: A low-cost, effective tool for geoscience applications. Geomorphology, 179, 300-314.
- Yakar, M., & Dogan, Y. (2019). 3D Reconstruction of Residential Areas with SfM Photogrammetry. In Advances in Remote Sensing and Geo Informatics Applications: Proceedings of the 1st Springer Conference of the Arabian Journal of Geosciences (CAJG-1), Tunisia 2018, 73-75, Springer International Publishing.
- Hamal, S. N. G., & Ulvi, A. (2022). 3B Kent Modelleri oluşturma sürecinde İHA fotogrametrisi ve CBS entegrasyonu: Mersin Üniversitesi Çiftlikköy Kampüsü Örneği. Türkiye Coğrafi Bilgi Sistemleri Dergisi, 4(2), 97-105. DOI: 10.56130/tucbis.1208096
- Kaçarlar, Z., & Hamal, S. N. G. (2021). Küçük Objelerin Üç Boyutlu (3B) Modellenmesinde Yersel Lazer Tarama (YLT) Tekniği. Türkiye Lidar Dergisi, 3(2), 65-70.
Öz
Every inch of our country has been home to many civilisations. Yozgat Çilekçi Tomb located in Turkey, is one of the various examples of cultural heritage that the country has. Turkey has hosted various civilisations due to its geographical location, which has enabled it to have a rich and diverse cultural heritage. In order to protect such cultural heritage assets and transfer them to future generations, it is essential to document and monitor the current status of these structures. The use of advanced technologies such as Unmanned Aerial Vehicles (UAVs) and ground-based photogrammetric techniques have proven to be highly effective in this regard. One of the technologies used to record cultural heritage is digital photogrammetry. This study includes the photogrammetric survey of the Çilekci Tomb, which is located in the Azizli neighbourhood in the south of Yozgat, about 11 km from the centre, for documentation purposes. After the study, a three-dimensional model and point cloud of the building were obtained. With the help of technology and software, digital photogrammetry technique is constantly updating itself day by day and offers us important conveniences and opportunities in terms of time and cost in documenting cultural assets.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Yakar, M., & Yılmaz, H. M. (2008). Kültürel Miraslardan Tarihi Horozluhan’ın Fotogrametrik Rölöve Çalışması ve 3 Boyutlu Modellenmesi. Selçuk Üniversitesi Mühendislik, Bilim ve Teknoloji Dergisi, 23(2), 25-33.
- Kaya Y, Yiğit A Y, Ulvi A & Yakar M (2021). Arkeolojik Alanların Dokümantasyonununda Fotogrametrik Tekniklerinin Doğruluklarının Karşılaştırmalı Analizi: Konya Yunuslar Örneği. Harita Dergisi, 165, 57-72.
- Ulvi, A. & Yiğit, A. Y. (2019). Kültürel Mirasın Dijital Dokümantasyonu: Taşkent Sultan Çeşmesinin Fotogrametrik Teknikler Kullanarak 3B Modelinin Yapılması. Türkiye Fotogrametri Dergisi, 1(1), 1-6.
- Ulvi, A. (2022). Using UAV Photogrammetric Technique for Monitoring, Change Detection, and Analysis of Archeological Excavation Sites. Journal on Computing and Cultural Heritage (JOCCH), 15(3), 1-19.
- Yiğit, A. Y., Orhan, O., & Ulvi, A. (2020). Investigation of The Rainwater Harvesting Potential at the Mersin University, Turkey. Mersin Photogrammetry Journal, 2(2), 64-75.
- Şenol, H. İ., & Kaya, Y. (2019). İnternet Tabanlı Veri Kullanımıyla Yerleşim Alanlarının Modellenmesi: Çiftlikköy Kampüsü Örneği. Türkiye Fotogrametri Dergisi, 1(1), 11-16.
- Kaya, Y., Şenol, H. İ., Memduhoğlu, A., Akça, Ş., Ulukavak, M., & Polat, N. (2019). Hacim Hesaplarında İHA Kullanımı: Osmanbey Kampüsü Örneği. Türkiye Fotogrametri Dergisi, 1(1), 07-10.
- Korumaz, A. G., Dülgerler, O. N., & Yakar, M. (2011). Kültürel Mirasın Belgelenmesinde Dijital Yaklaşımlar. S.Ü. Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 26(3), 67-83.
- Ulvi, A., Yakar, M., Yiğit, A. Y., & Kaya, Y. (2020). İHA ve Yersel Fotogrametrik Teknikler Kullanarak Aksaray Kızıl Kilisenin 3B Modelinin Ve Nokta Bulutunun Elde Edilmesi. Geomatik Dergisi, 5(1), 22-30.
- Cömert, R., Avdan, U., & Şenkal, E. (2012). İnsansız Hava Araçlarının Kullanım Alanları Ve Gelecekteki Beklentiler. IV. Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu (UZAL-CBS 2012), 16-19.
- Yilmaz, H. M., Yakar, M., & Yildiz, F. (2008). Documentation of historical caravansaries by digital close range photogrammetry. Automation in Construction, 17(4), 489-498.
- Alptekin, A., & Yakar, M. (2021). 3D model of Üçayak Ruins obtained from point clouds. Mersin Photogrammetry Journal, 3(2), 37-40.
- Alptekin, A., & Yakar, M. (2020). Determination of pond volume with using an unmanned aerial vehicle. Mersin Photogrammetry Journal, 2(2), 59-63.
- Karataş, L., Alptekin, A., Kanun, E., & Yakar, M. (2022). Tarihi kârgir yapılarda taş malzeme bozulmalarının İHA fotogrametrisi kullanarak tespiti ve belgelenmesi: Mersin Kanlıdivane ören yeri vaka çalışması. İçel Dergisi, 2(2), 41-49.
- Kusak, L., Unel, F. B., Alptekin, A., Celik, M. O., & Yakar, M. (2021). Apriori association rule and K-means clustering algorithms for interpretation of pre-event landslide areas and landslide inventory mapping. Open Geosciences, 13(1), 1226-1244.
- Külür, S. (2002). Fotogrametri Ders Notları (basılmamış), İ.T.Ü. İnşaat Fakültesi, İstanbul.
- Snavely, N., Seitz, S. M., & Szeliski, R. (2008). Modeling the world from internet photo collections. International journal of computer vision, 80, 189-210.
- Westoby, M. J., Brasington, J., Glasser, N. F., Hambrey, M. J., & Reynolds, J. M. (2012). ‘Structure-from-Motion’photogrammetry: A low-cost, effective tool for geoscience applications. Geomorphology, 179, 300-314.
- Yakar, M., & Dogan, Y. (2019). 3D Reconstruction of Residential Areas with SfM Photogrammetry. In Advances in Remote Sensing and Geo Informatics Applications: Proceedings of the 1st Springer Conference of the Arabian Journal of Geosciences (CAJG-1), Tunisia 2018, 73-75, Springer International Publishing.
- Hamal, S. N. G., & Ulvi, A. (2022). 3B Kent Modelleri oluşturma sürecinde İHA fotogrametrisi ve CBS entegrasyonu: Mersin Üniversitesi Çiftlikköy Kampüsü Örneği. Türkiye Coğrafi Bilgi Sistemleri Dergisi, 4(2), 97-105. DOI: 10.56130/tucbis.1208096
- Kaçarlar, Z., & Hamal, S. N. G. (2021). Küçük Objelerin Üç Boyutlu (3B) Modellenmesinde Yersel Lazer Tarama (YLT) Tekniği. Türkiye Lidar Dergisi, 3(2), 65-70.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Yapı, Çevre, Yerleşim ve Ürünlerde Koruma, Restorasyon, Yenileme, Fotogrametri, Kültürel Miras ve Koruma |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 20 Haziran 2023 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 12 Haziran 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 5 Sayı: 1 |
