Öz
Gökçeada, ülkemizin en batı noktasıdır. Bu ekolojik özelliği ile adanın hem organik tarıma elverişli olmasını sağlamakta hem de adaya özgü biyoçeşitliliği zenginleştirmektedir. Gökçeada, Kuzey Ege’nin en serin iklime ve kuvvetli rüzgarlara sahip lokasyonu olması ada ekolojisine uygun bazı genotiplerin oluşmasına neden olmuştur. Özellikle Gökçeada'da mübadele zamanına kadar Rum zeytin yetiştiricileri tarafından yerel olarak yetiştirilen ve ada ekolojisine uyum sağlayan Koroneiki zeytin çeşidinin bir genotipi geliştirilmiştir. Ekolojik olarak farklı bir yörede uzun yıllar sonucunda ıslah edilen ve ada ekolojisine tam uyum sağlayan genotip yörede “Ladolia” olarak tanınmaktadır. Bu araştırma; Çanakkale iline bağlı Gökçeada ilçesine özgü bir genotip olan “Gökçeada Zeytini” (Ladolia) üzerinde yürütülmüştür. Bu çeşide ait pomolojik özellikleri belirlemek amacıyla, Gökçeada’dan zeytin örnekleri Eylül ayı içeresinde 2017-2018 sezonlarında hasat edilmiştir. Meyve sayısı (adet/kg), 100 meyve ağırlığı (g), meyve eni (mm), meyve boyu (mm), meyve indeksi (boy/en), meyve şekli, 100 çekirdek ağırlığı (g), meyve eti oranı (%), çekirdek eni (mm), çekirdek boyu (mm), çekirdek indeksi, çekirdek şekli (boy/en) ve meyve olgunluk indeksi belirlenmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar sayesinde ülkemiz genetik kaynakların korunması ve ıslah çalışmalarında bilinçli kullanılmasına yönelik araştırmalara katkı sağlaması amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Destekleyen Kurum
TÜBİTAK ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi
Proje Numarası
Sırasıyla 1180405 ve FDK-2020-3282
Teşekkür
Teşekkür Bu araştırma 1180405 numaralı TÜBİTAK projesi ve FDK-2020-3282 Proje numarası ile Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından mali destek sağlanan Doktora tez çalışmasından üretilmiştir. Ayrıca doktora eğitimimi sürdürülebilir tarım öncelikli alanlara yönelik yurt içi “100/2000 YÖK Doktora Bursu” Programı kapsamında beni destekleyen Yükseköğretim Kurulu’na teşekkür ederim. Bu çalışma, daha önce 3. Çanakkale Tarımı Sempozyumu (TARSEM) (16-18 Kasım 2022) etkinliğinde poster bildiri olarak sunulmuştur.
Kaynakça
- Anonim, 2021. Çanakkale İl Tarım ve Orman Müdürlüğü 2021 Brifing Raporu. (https://canakkale.tarimorman.gov.tr) (erişim tarihi: 26.12.2022).
- Canözer, Ö., 1991. Standart Zeytin Çeşitleri Kataloğu. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. Mesleki Yayınlar Serisi. Genel No; 334. Sert No: 16. Ankara.
- Demir, G., 2018. Yöresinde Yetiştirilen Zeytin Çeşitlerinin Pomolojik ve Biyokimyasal Özelliklerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Türkiye.
- Diez F., 1971. The Biochemistry of Fruits and Their Products. A.R.C. Food Research. Inst. Norwich, England. 1:261–274.
- Efe, R., Soykan, A., Sönmez S. ve Cürebal, İ., 2009. Sıcaklık Şartlarının Türkiye’de Zeytinin (Olea europae l.) Yetiştirilmesine, Fenolojik ve Pomolojik Özelliklerine Etkisi. Ekoloji 18, 70, 17-26.
- Ekinci, E., 2010. Gökçeada Zeytininin, Önemli Zeytin Çeşitleriyle Morfolojik, Pomolojik ve Genetik Özellikler Bakımından Karşılaştırılması. Çanakkale: Çanakkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Gündoğdu, M.A. and Kaynas, K. (2016). Investigation of biochemical and pomological characteristics of different olive cultivars during maturation in North Aegean region of Turkey. Acta Hortic. 1139, 189-196.
- IOOC, 2007. Optimal Harvest Time. In: Tombesi A. ve Tombesi S., Eds. Production Techniques in Olive Growing. Artegraf S.A., Madrid. 319-327.
- Kaya, H., Hakan, M., Sefer F., Çetin, Ö., Mete, N., Güloğlu, U., Veral M. ve Uluçay N., 2016. Çanakkale Yöresi, Ezine İlçesinde Bulunan “Hanım Parmağı” Zeytin Çeşidinin Özellikleri. Zeytin Bilimi 8 (1), 2018, s.29-33
- Örnek, E.R., Gündoğdu, M.A. and Şeker, M, 2019. Comparison of Pomological Characteristics of Some Local Olive Genotypes. 1st International Symposium on Biodiversity Research. 4-10 p. 2-4 May, Çanakkale.
- Özilbey, N., 2011. Zeytin çeşitlerimiz. Sidas Medya Ltd., Şti., İzmir, 2011.
- Şeker M., Gül M. K., İpek M., Kaleci N., Yücel Z., Yılmaz E. ve Topal U., 2008. Zeytin (Olea europaea L.) Çeşitlerinin AFLP ve SSR Markörleri Polimorfizminin Yağ Asitleri ve Tokoferol Düzeyleri ile İlişkilendirilmesi. TUBİTAK Projesi Sonuç Raporu, TOVAG-3358. Çanakkale. s.29.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Ziraat Mühendisliği |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | Sırasıyla 1180405 ve FDK-2020-3282 |
| Yayımlanma Tarihi | 19 Temmuz 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 11 Sayı: 1 |
