Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Farklı Su Stresi Düzeylerinde Siklamenin Fizyolojik ve Morfolojik Özelliklerindeki Değişimin Belirlenmesi

Yıl 2020, Cilt: 34 Sayı: Özel Sayı, 55 - 70, 30.09.2020

Öz

Ülkemizde, süs bitkilerinde su stresine karşı bitkilerin verdiği tepkilerin belirlenmesi üzerine yapılan çalışmalar yetersiz kalmıştır. Bu nedenle, farklı süs bitkilerinde veya aynı bitkilerin farklı çeşitlerinde yapılacak çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu araştırma, 2018 yılında Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Terzioğlu Yerleşkesinde bulunan Ziraat Fakültesi Bitki Stresi İzleme ve Termografi Laboratuvarında (BİSİTLAB) yürütülmüştür. Bu çalışmada, iki farklı siklamen çeşidinin (kırmızı ve pembe çiçekli) bitki su tüketimi (ET), bitkisel özellikleri, yaprak sıcaklığı, stoma iletkenliği, klorofil okumaları ve NDVI değerlerindeki değişimlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada (7 gün aralıkla saksılarda tüketilen su miktarının tamamının uygulandığı (kontrol/%100) ve kontrol seviyesine uygulanan su miktarının %75’i, %50’si, %25’inin verildiği üç farklı su stresi düzeyi olmak üzere) dört farklı sulama seviyesi oluşturulmuştur. Laboratuvar koşullarında 16/8 saat fotoperiyot uygulaması yapılmıştır. Deneme boyunca ortam sıcaklığı 20°C olarak tutulmuştur. Her sulamadan önce tüm bitkilerde fizyolojik ve morfolojik ölçümler yapılmıştır. Çalışma sonucunda, su stresinin ölçülen tüm verileri olumsuz etkilediği görülmüştür. Kırmızı ve pembe çiçekli siklamen çeşitlerindeki ET değerleri sırasıyla 2.07-2.89 mm gün-1 ve 1.70-2.75 mm gün-1 olarak bulunmuştur. Pembe çiçekli siklamen çeşidinin ET değeri, kırmızı çiçekli olana oranla daha düşük olduğu için kuraklığa daha dayanıklı olduğu söylenebilir. Pembe çiçekli siklamende sulama düzeylerindeki azalışa bağlı olarak bitki boylarında da bir azalma söz konusu iken, kırmızı çiçekli siklamende böyle bir sonuca varılamamıştır.

Kaynakça

  • Akçal, A. 2012. Türkiye’de doğal yayılış gösteren bazı siklamen türlerinde abiyotik stres koşullarının bitki gelişimi ve çiçeklenmem üzerine olan etkilerinin belirlenmesi, Doktora Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Akçal, A. 2017. Farklı sulama düzeylerinin glayölde korm gelişimi ve çiçeklerin vazo ömrü üzerine olan etkileri, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi, FHD-2016-1031 nolu proje sonuç raporu.
  • Beeks, S.A. and Evans, M.R. 2013. Growth of Cyclamen in biocontainers on an ebb-and-flood subirrigation system. Hort Technology, 23(2): 173-176.
  • Blum, A. 1986. Breeding crop varieties for stress environments, Critical Reviews in Plant Sciences, 2(3): 199-237.
  • Çamoğlu, G. 2003. The effects of water stress on evapotranspiration and leaf temperatures of two olive (Olea europaea L.) cultivars. Zemdirbyste-Agriculture, 100(1): 91-98.
  • Çamoğlu, G., Demirel, K., Akçal, A. ve Genç, L. 2019. Su stresinin sofralık domatesin verimi ve fizyolojik özellikleri üzerine etkileri. Uludağ Üni. Ziraat Fakültesi Dergisi, 33(1): 15-29.
  • Demirel, K., Genç, L., Çamoğlu, G. ve Aşık, Ş. 2010. Karpuz bitkisinde yaprak su içeriği ve klorofil okumalarından yararlanarak su stresinin belirlenmesi. Namık Kemal Üni. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 7(3): 155-162
  • Demirel, K., Çamoğlu, G., Akçal, A., Genç, L. ve Nar, H. 2019. Farklı sulama seviyelerinin zinyanın fizyolojik ve morfolojik özellikleri üzerine etkilerinin belirlenmesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi, FBA-2018-2589 nolu proje sonuç raporu.
  • Dunnett, C.W. 1964. New tables for multiple comparisons with a control. Biometrics, 20(3): 482-491.
  • Erdoğan Bayram, S. 2018. Su stresi ve bitkilerde su stresine bağlı fizyolojik değişimler, Tralleis Elektronik Dergisi 3(2): 219-228.
  • Ergun, M.E., Erkal, S. ve Pezikoğlu, F. 1997. Doğadan sökülen çiçek soğanlarının sökümü, üretimi ve ticaretinin ekonomik yönden değerlendirilmesi. Bilimsel Araştırma ve İncelemeler Yayın No: 108: 51-64.
  • Friedman, M. 1937. The use of ranks to avoid the assumption of normality ımplicit in the analysis of variance.
  • Journal of the American Statistical Association (American Statistical Association), 32(200): 675–701.
  • James, L.G. 1988. Principles of Farm Irrigation Systems Design, John Wiley and Sons, New York. p:543.
  • Goto, T. 2011. Effects of polyethylene pot removal and irrigation method on growth and flowering of garden-type cyclamen, 10th International Symposium on Flower Bulbs And Herbaceous Perennials, 2008, Netherlands, p: 83-90.
  • Gökçeoğlu, M. ve Sukatar, A. 1985. Cyclamen hederifolium aiton.’un yumru büyümesi üzerine araştırmalar, Doğa Bilim Dergisi, 9(2): 248-252.
  • Grey-Wilson, C. 2002. Cyclamen: A guide for gardeners, horticulturists, and botanists, Pavillion Books Company Ltd. Batsford, pp:224.
  • Mathew, B. ve Özhatay, N. 2001. Türkiye’nin Siklamenleri. Türkiye’de Doğal Olarak Yetişen Siklamen Türlerinin Tanıtım Rehberi, Türkiye Doğal Hayatı Koruma Derneği, İstanbul, ss:32.
  • Müftüoğlu, N.M., Altay, H. ve Türkmen, C. 2006. Kazdağlarında korunması gereken bir değer Cyclamen hederifolium, II. Ulusal Kazdağı Sempozyumu, Çanakkale, ss:89-97.
  • Müftüoğlu, N.M., Altay, H., Sungur, A., Erken, K. ve Türkmen, C. 2009. Effects of different N, P, and K applications on the mineral contents of tuber and leaves of Cyclamen hederifolium plants. Biological Diversity and Conservation, 2(1): 21-26.
  • Penuelas, J., Pinol, J., Ogaya, R. and Filella, I. 1997. Estimation of plant water concentration by the reflectance water index WI (R900/R970). Int. J Remote Sens, 18: 2869-2875.
  • Yalçın Mendi, Y. ve Çürük, P. 2017. Türkiye florası siklamenleri. Plant Peyzaj ve Süs Bitkileri Dergisi.
  • http://www.plantdergisi.com/yesim-yalcin-mendi/turkiye-florasi-siklamenleri.html (Erişim tarihi: 05.09.2019)
  • Yıldırım, M., Akçal, A. ve Kaynaş, K. 2009. The response of Cyclamen hederifolium to water stress induced by different irrigation levels. African Journal of Biotechnology, 8(6): 1069-1073

Determination of Changes in Physiological and Morphological Properties of Cyclamen in Different Water Stress Levels

Yıl 2020, Cilt: 34 Sayı: Özel Sayı, 55 - 70, 30.09.2020

Öz

In our country, studies on the determination of the reactions of plants against water stress in ornamental plants were insufficient. Therefore, studies are needed in different ornamental plants or in different varieties of the same plants. This research was conducted in 2018 at Çanakkale Onsekiz Mart University, Terzioğlu Campus, Faculty of Agriculture, Plant Stress Monitoring and Thermography Laboratory (COSMOTLAB). In this study, it was aimed to determine the changes in plant water consumption (ET), plant characteristics, leaf temperature, stomatal conductance, chlorophyll readings, and NDVI values of two different cyclamen varieties (red and pink flowering). In the study (four different irrigation levels, including the total amount of water consumed in the pots at 7 days intervals (control/100%) and three different water stress treatments, 75%, 50%, 25% of the water applied to the control) was formed. 16/8-hour photoperiod was applied in laboratory conditions. The ambient temperature was maintained at 20 °C throughout the trial. Physiological and morphological measurements were performed in all plants before each irrigation. As a result of the study, it was seen that water stress negatively affected all measured data. ET values of red and pink flowering cyclamen varieties were found to be 2.07-2.89 mm day-1 and 1.70-2.75 mm day-1, respectively. It can be said that the color of pink flowering cyclamen ET is more resistant to drought because of its lower ET value. Pink flowering cyclamen decrease in plant sizes due to a decrease in irrigation levels. However, such a conclusion could not be reached in red flowering cyclamen.

Kaynakça

  • Akçal, A. 2012. Türkiye’de doğal yayılış gösteren bazı siklamen türlerinde abiyotik stres koşullarının bitki gelişimi ve çiçeklenmem üzerine olan etkilerinin belirlenmesi, Doktora Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Akçal, A. 2017. Farklı sulama düzeylerinin glayölde korm gelişimi ve çiçeklerin vazo ömrü üzerine olan etkileri, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi, FHD-2016-1031 nolu proje sonuç raporu.
  • Beeks, S.A. and Evans, M.R. 2013. Growth of Cyclamen in biocontainers on an ebb-and-flood subirrigation system. Hort Technology, 23(2): 173-176.
  • Blum, A. 1986. Breeding crop varieties for stress environments, Critical Reviews in Plant Sciences, 2(3): 199-237.
  • Çamoğlu, G. 2003. The effects of water stress on evapotranspiration and leaf temperatures of two olive (Olea europaea L.) cultivars. Zemdirbyste-Agriculture, 100(1): 91-98.
  • Çamoğlu, G., Demirel, K., Akçal, A. ve Genç, L. 2019. Su stresinin sofralık domatesin verimi ve fizyolojik özellikleri üzerine etkileri. Uludağ Üni. Ziraat Fakültesi Dergisi, 33(1): 15-29.
  • Demirel, K., Genç, L., Çamoğlu, G. ve Aşık, Ş. 2010. Karpuz bitkisinde yaprak su içeriği ve klorofil okumalarından yararlanarak su stresinin belirlenmesi. Namık Kemal Üni. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 7(3): 155-162
  • Demirel, K., Çamoğlu, G., Akçal, A., Genç, L. ve Nar, H. 2019. Farklı sulama seviyelerinin zinyanın fizyolojik ve morfolojik özellikleri üzerine etkilerinin belirlenmesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi, FBA-2018-2589 nolu proje sonuç raporu.
  • Dunnett, C.W. 1964. New tables for multiple comparisons with a control. Biometrics, 20(3): 482-491.
  • Erdoğan Bayram, S. 2018. Su stresi ve bitkilerde su stresine bağlı fizyolojik değişimler, Tralleis Elektronik Dergisi 3(2): 219-228.
  • Ergun, M.E., Erkal, S. ve Pezikoğlu, F. 1997. Doğadan sökülen çiçek soğanlarının sökümü, üretimi ve ticaretinin ekonomik yönden değerlendirilmesi. Bilimsel Araştırma ve İncelemeler Yayın No: 108: 51-64.
  • Friedman, M. 1937. The use of ranks to avoid the assumption of normality ımplicit in the analysis of variance.
  • Journal of the American Statistical Association (American Statistical Association), 32(200): 675–701.
  • James, L.G. 1988. Principles of Farm Irrigation Systems Design, John Wiley and Sons, New York. p:543.
  • Goto, T. 2011. Effects of polyethylene pot removal and irrigation method on growth and flowering of garden-type cyclamen, 10th International Symposium on Flower Bulbs And Herbaceous Perennials, 2008, Netherlands, p: 83-90.
  • Gökçeoğlu, M. ve Sukatar, A. 1985. Cyclamen hederifolium aiton.’un yumru büyümesi üzerine araştırmalar, Doğa Bilim Dergisi, 9(2): 248-252.
  • Grey-Wilson, C. 2002. Cyclamen: A guide for gardeners, horticulturists, and botanists, Pavillion Books Company Ltd. Batsford, pp:224.
  • Mathew, B. ve Özhatay, N. 2001. Türkiye’nin Siklamenleri. Türkiye’de Doğal Olarak Yetişen Siklamen Türlerinin Tanıtım Rehberi, Türkiye Doğal Hayatı Koruma Derneği, İstanbul, ss:32.
  • Müftüoğlu, N.M., Altay, H. ve Türkmen, C. 2006. Kazdağlarında korunması gereken bir değer Cyclamen hederifolium, II. Ulusal Kazdağı Sempozyumu, Çanakkale, ss:89-97.
  • Müftüoğlu, N.M., Altay, H., Sungur, A., Erken, K. ve Türkmen, C. 2009. Effects of different N, P, and K applications on the mineral contents of tuber and leaves of Cyclamen hederifolium plants. Biological Diversity and Conservation, 2(1): 21-26.
  • Penuelas, J., Pinol, J., Ogaya, R. and Filella, I. 1997. Estimation of plant water concentration by the reflectance water index WI (R900/R970). Int. J Remote Sens, 18: 2869-2875.
  • Yalçın Mendi, Y. ve Çürük, P. 2017. Türkiye florası siklamenleri. Plant Peyzaj ve Süs Bitkileri Dergisi.
  • http://www.plantdergisi.com/yesim-yalcin-mendi/turkiye-florasi-siklamenleri.html (Erişim tarihi: 05.09.2019)
  • Yıldırım, M., Akçal, A. ve Kaynaş, K. 2009. The response of Cyclamen hederifolium to water stress induced by different irrigation levels. African Journal of Biotechnology, 8(6): 1069-1073
Toplam 24 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Ziraat Mühendisliği (Diğer)
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Kürşad Demirel 0000-0002-2029-5884

Gülizar Rumeyse Çatıkkaş Bu kişi benim 0000-0003-4413-2681

Beyza Kesebir Bu kişi benim 0000-0002-3604-481X

Gökhan Çamoğlu 0000-0002-6585-4221

Hakan Nar 0000-0002-5354-6379

Yayımlanma Tarihi 30 Eylül 2020
Gönderilme Tarihi 23 Ekim 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 34 Sayı: Özel Sayı

Kaynak Göster

APA Demirel, K., Çatıkkaş, G. R., Kesebir, B., Çamoğlu, G., vd. (2020). Farklı Su Stresi Düzeylerinde Siklamenin Fizyolojik ve Morfolojik Özelliklerindeki Değişimin Belirlenmesi. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34(Özel Sayı), 55-70.

TR Dizin kriterleri gereği dergimize gönderilecek olan makalelerin mutlaka aşağıda belirtilen hususlara uyması gerekmektedir.

Tüm bilim dallarında yapılan, ve etik kurul kararı gerektiren klinik ve deneysel insan ve hayvanlar üzerindeki çalışmalar için ayrı ayrı etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir.
Makalelerde Araştırma ve Yayın Etiğine uyulduğuna dair ifadeye yer verilmelidir.
Etik kurul izni gerektiren çalışmalarda, izinle ilgili bilgiler (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde ve ayrıca makale ilk/son sayfasında yer verilmelidir.
Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine riayet edilmesi gerekmektedir.
Makale sonunda; Araştırmacıların Katkı Oranı beyanı, varsa Destek ve Teşekkür Beyanı, Çatışma Beyanı verilmesi.
Etik Kurul izni gerektiren araştırmalar aşağıdaki gibidir.
- Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar
- İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
- İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
- Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
- Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar,
Ayrıca;
- Olgu sunumlarında “Aydınlatılmış onam formu”nun alındığının belirtilmesi,
- Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,
- Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi.



Makale başvurusunda;

(1) Tam metin makale, Dergi yazım kurallarına uygun olmalı, Makalenin ilk sayfasında ve teşekkür bilgi notu kısmında Araştırma ve Yayın Etiğine uyulduğuna ve Etik kurul izni gerektirmediğine dair ifadeye yer verilmelidir. Etik kurul izni gerektiren çalışmalarda, izinle ilgili bilgiler (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde ve ayrıca makale ilk/son sayfasında yer verilmeli ve sisteme belgenin yüklenmesi gerekmektedir. (Dergiye gönderilen makalelerde; konu ile ilgili olarak derginin daha önceki sayılarında yayımlanan en az bir yayına atıf yapılması önem arz etmektedir. Dergiye yapılan atıflarda “Bursa Uludag Üniv. Ziraat Fak. Derg.” kısaltması kullanılmalıdır.)

(2) Tam metin makalenin taratıldığını gösteren benzerlik raporu (Ithenticate, intihal.net) (% 20’nin altında olmalıdır),

(3) İmzalanmış ve taratılmış başvuru formu, Dergi web sayfasında yer alan başvuru formunun başvuran tarafından İmzalanıp, taratılarak yüklenmesi , (Ön yazı yerine)

(4) Tüm yazarlar tarafından imzalanmış telif hakkı devir formunun taranmış kopyası,

(5) Araştırmacıların Katkı Oranı beyanı, Çıkar Çatışması beyanı verilmesi Makale sonunda; Araştırmacıların Katkı Oranı beyanı, varsa Destek ve Teşekkür Beyanı, Çatışma Beyanı verilmesi ve sisteme belgenin (Tüm yazarlar tarafından imzalanmış bir yazı) yüklenmesi gerekmektedir.

Belgelerin elektronik formatta DergiPark sistemine https://dergipark.org.tr/tr/login adresinden kayıt olunarak başvuru sırasında yüklenmesi mümkündür. 


25056 

Journal of Agricultural Faculty of Bursa Uludag University is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.