Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Knowledge of midwives and nurses working in obstetrics and neonatal services about natural birth

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 1, 28 - 35, 30.04.2024
https://doi.org/10.61534/anatoljhr.1394697

Öz

Aim: This research aims to examine the knowledge of midwives and nurses working in obstetric and neonatal services regarding natural childbirth.
Methods: The descriptive research sample consisted of 61 midwives and nurses working in the obstetric and neonatal intensive care units of two state hospitals in different provinces of Turkey. Data were collected using two forms: the "Introduction Information Form" and the "Midwives' and Nurses' Knowledge on Natural Childbirth Questionnaire." Descriptive statistics and the Chi-square test were employed for data analysis.
Results: The average age of the participating midwives and nurses was 31.33±5.26, with an average of 10.50±5.00 years of professional experience. 40.9% of the participants defined natural childbirth as a normal delivery. Midwives and nurses were knowledgeable about non-invasive methods, including massage (83.3%), breathing techniques (70%), and sacral pressure (70%). They expressed that amniotomy (77.1%), episiotomy (73.8%), and routine induction (60.7%) should be avoided. Approximately half of them supported the implementation of enema (52.5%), perineal shaving (49.2%), continuous fetal monitoring (59.1%) during labor, and the necessity for childbirth to conduct on an obstetrical table (60.7%). Midwives and nurses with higher education avoided practices that disrupt the course of natural childbirth (p<0.05).
Conclusion: Findings suggest that the knowledge of midwives and nurses working in obstetric and neonatal intensive care units regarding natural childbirth is not at the desired level. Therefore, in-service training is recommended to update their knowledge on this subject.

Kaynakça

  • ACOG. (2019). Approaches to limit intervention during labor and birth.obstetrics and gynecology, Committee Opinion No 766: 133(2), e164–e173. Erişim adresi: https://www.acog.org/clinical/clinical-guidance/committee-opinion/articles/2019/02/approaches-to-limit-intervention-during-labor-and-birth. https://doi.org/10.1097/AOG.0000000000003074
  • Alfirevic, Z., Gyte, G. M., Cuthbert, A., & Devane, D. (2017). Continuous cardiotocography (CTG) as a form of electronic fetal monitoring (EFM) for fetal assessment during labour. Cochrane database of systematic reviews, (2). https://doi.org/10.1002/14651858.CD006066.pub3
  • Amanak, K., & Akdolun Balkaya, N. (2013). Ebelik bölümü öğrencilerinin doğal doğuma yönelik bilgi ve düşünceleri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(2), 169-192.
  • Anık, Y., Altuntuğ, K., & Ege, E. (2017). Niçin Doğal Doğum?. STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 26(3), 127-131.
  • Barol Kurtoğlu, Z. (2015). Sağlık ekibinin doğal doğum ile ilgili çekinceleri [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Üniversitesi.
  • Basevi, V., & Lavender, T. (2014). Routine perineal shaving on admission in labour. Cochrane Databaseof Systematic Reviews, (11). https://doi.org/10.1002/14651858.CD001236.pub2
  • Bilgin, Z., & Ceylan, G. (2023). Doğum ağrısının yönetiminde non-farmakolojik yöntemler: Sistematik derleme. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 9(1), 12-21.
  • Bonapace, J., Gagné, G. P., Chaillet, N., Gagnon, R., Hébert, E., & Buckley, S. (2018). No. 355-physiologic basis of pain in labour and delivery: an evidence-based approach to its management. Journal of Obstetrics and Gynaecology Canada, 40(2), 227-245. https://doi.org/10.1016/j.jogc.2017.08.003
  • Ceylan, G., & Ejder Apay, S, 2023). Sezaryende pre, peri ve post-op ebelik bakımı. Artuklu International Journal of Health Sciences, 3(2), 246-252.
  • Darra, S. (2009). ‘Normal’, ‘natural’, ‘good’ or ‘good‐enough’ birth: examining the concepts. Nursing Inquiry, 16(4), 297-305. https://doi.org/10.1111/j.1440-1800.2009.00467.x
  • Demirel, G., & Bilgiç Çelik, D. (2013). Doğal doğuma müdahale: sentetik oksitosin kullanımı. STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 22(4), 157-64.
  • Demirgöz Bal, M., & Dereli Yılmaz, S. (2020). Ebelere yönelik kapsamlı doğum. Akademisyen Kitabevi.
  • Elmas, S., Saruhan, A., & Yeyğel, Ç. (2017). Doğum öncesi eğitim modelleri eşliğinde doğal doğum. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 20(4), 299-303.
  • Ersöz, M., Gözüyeşil, E., & Gökyıldız Sürücü, Ş. (2024). Doğumda geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları ve ebelerin rolleri. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, 14(1), 38-49.
  • Fox, H., Callander, E., Lindsay, D., & Topp, S. (2019). Evidence of overuse? Patterns of obstetric interventions during labour and birth among Australian mothers. BMC Pregnancy and Childbirth, 19(1), 1-8. https://doi.org/10.1186/s12884-019-2369-5
  • Gökdemir Uzel, H., & Yanıkkerem, E. (2018). İntrapartum dönemde kanıta dayalı uygulamalar: Doğum yapan kadınların tercihleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 11(1), 26-34.
  • Güleç Şatır, D., Ünsal Atan, Ş., Taner, A,. & Gün, S. (2018). Kadın doğum kliniklerinde çalışan hemşire ve ebelerin doğal doğum ve doğumda uygulanan müdahalelere ilişkin bilgi ve görüşlerinin belirlenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 15(4), 222-227. https://doi.org/10.5222/HEAD.2018.222.
  • Jansen, L., Gibson, M., Bowles, B. C., & Leach, J. (2013). First do no harm: Interventions during childbirth. The Journal of Perinatal Education, 22(2), 83-92. https://doi.org/10.1891/1058-1243.22.2.83
  • Karaahmet, A. Y., Bilgiç, F. Ş., & Güdücü, N. (2022). Physiological birth advocates: Turkish midwifery students' perceptions of natural birth. Sağlık ve Yaşam Bilimleri Dergisi, 4(3), 265-271. http:// doi.org/10.33308/2687248X.202243267
  • Karabulutlu, Ö,. & Yavuz, C. (2018). Ebelik bölümü öğrencilerinin doğal doğuma yönelik bilgi ve düşünceleri. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(1), 7-14.
  • Lamaze International. (2007). Position paper: promoting, supporting, and protecting normal birth. The Journal of Perinatal Education, 16(3), 11-15. https://doi.org/ 10.1624/105812407X217084
  • Lawrence, A., Lewis, L., Hofmeyr, G. J., & Styles, C. (2013). Maternal positions and mobility during first stage labour. Cochrane database of systematic reviews, (8). https://doi.org/10.1002/14651858.CD003934.pub3
  • Li, Y. P., Yeh, C. H., Lin, S. Y., Chen, T. C., Yang, Y. L., Lee, C. N., & Kuo, S. C. (2015). A proposed mother-friendly childbirth model for Taiwanese women, the implementation and satisfaction survey. Taiwanese Journal of Obstetrics and Gynecology, 54(6), 731-736. https://doi.org/10.1016/j.tjog.2015.10.009
  • Loke, A. Y., Davies, L., & Li, S. F. (2015). Factors influencing the decision that women make on their mode of delivery: the Health Belief Model. BMC Health Services Research, 15, 1-12. https://doi.org/10.1186/s12913-015-0931-z
  • Mete, S. (2013). Stres, hormonlar ve doğum arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(2), 93-98.
  • Nurseven Şimşek, H., & Demirci, H. (2023). Obstetrik şiddet perspektifinden intrapartum bakımda kanıta dayalı uygulamalar. KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(2), 122-138.
  • Okumuş, F., & Oymakçıer Evgin, O. (2018). The opinions of Turkish maternity care providers in different provinces on women’s preferences for mode of delivery. Cukurova Medical Journal, 43(4), 967-974. https://doi.org/10.17826/cumj.337687
  • Olgaç, Z., & Karaçam, Z. (2017). Doğum ve kadın hastalıkları alanında çalışan hemşire, ebe ve hekimlerin anne-dostu doğum uygulamalarına ilişkin görüşleri. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 25(3), 153-165.
  • Rathfisch, G. (2012). Doğal doğum felsefesi. Nobel Tıp Kitabevleri.
  • Romano, A. M., & Lothian, J. A. (2008). Promoting, protecting, and supporting normal birth: A look at the evidence. Journal of Obstetric, Gynecologic & Neonatal Nursing, 37(1), 94-105. https://doi.org/10.1111/j.1552-6909.2007.00210.x
  • Sağlık Bakanlığı. (2013). T.C. Sağlık Bakanlığı sağlık istatistikleri yıllığı 2011. Erşim adresi: https://ekutuphane.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/siy_2011.pdf
  • Sayıner, F. D., & Özerdoğan, N. (2009). Doğal doğum. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2(3), 143-148.
  • Serçekuş, P., & İsbir, G. G. (2012). Aktif doğum yaklaşımının kanıta dayalı uygulamalar ile incelenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 11(1), 97-102. https://doi.org/ 10.5455/pmb.20111104012052
  • Şahin, M., & Erbil, N. (2019). Doğum ve medikalizasyon. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 2(2), 120-130.
  • Uçar, T., & Güney, E. (2022). Doğum ve ebelik uygulamaları. Akademisyen Kitabevi.
  • Üst Taşgın, Z. D., & Pasinlioğlu, T. (2023). Çömelme pozisyonunun doğum süresi ve ağrı algılama düzeyine etkisi. Anatolian Journal of Health Research, 4(3), 112-118.
  • Vural, G., & Şentürk Erenel A. (2017). Doğumun medikalizasyonu neden artmıştır, azalta bilir miyiz?. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 4(2), 76-83.
  • WHO. (2018). WHO recommendations on intrapartum care for a positive childbirth experience. World Health Organization. World Health Organization.

Obstetri ve yenidoğan servislerinde çalışan ebe ve hemşirelerin doğal doğuma yönelik bilgileri

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 1, 28 - 35, 30.04.2024
https://doi.org/10.61534/anatoljhr.1394697

Öz

Amaç: Bu araştırmada, obstetri ve yenidoğan servislerinde çalışan ebe ve hemşirelerin doğal doğumla ilgili bilgilerinin incelemesi amaçlandı.
Yöntem: Tanımlayıcı tipteki araştırmanın örneklemini Türkiye’nin iki ayrı ilindeki devlet hastanesinin obstetri ve yenidoğan yoğun bakım servislerinde çalışan 61 ebe ve hemşire (evrenin %50.8’i) oluşturdu. Veriler, “Tanıtıcı Bilgi Formu” ve “Ebe ve Hemşirelerin Doğal Doğuma İlişkin Bilgileri Soru Formu” olan iki form aracılığı ile toplandı. Çalışmadan elde edilen veriler SPSS 22.0 programı ile değerlendirildi. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler ile Ki-kare testi kullanıldı.
Bulgular: Yaş ortalaması 31.33±5.26 olan ebe ve hemşireler, ortalama 10.50±5.00 yıldır çalışmaktaydı. Ebe ve hemşirelerin %63.9’u lisans mezunu ve %44.3’ü de meslekte ilk beş yılını çalışmakta ve kadın doğum servisinde görev yapmaktaydı. Katılımcıların %40.9’u doğal doğumu normal doğum olarak tanımladı. Ebe ve hemşireler noninvaziv yöntemlerden en çok masaj (%83.3), solunum teknikleri (%70) ve sakruma bası uygulamasını (%70) bilmekteydi. Ayrıca %77.1’i amniotominin, %73.8’i epizyotominin ve %60.7’si indüksiyonun rutin olarak uygulanmaması gerektiğini belirtti. Ebelerin yaklaşık yarısı; lavmanın (%52.5), perineal traşın (%49.2), sürekli fetal monitörizasyonun (%59.1) doğum sürecinde uygulanması ve doğumun doğum masasında gerçekleşmesi gerektiği (%60.7) ifadelerine katıldı. Ebe ve hemşirelerin eğitim düzeyi yükseldikçe doğal doğumun seyrini bozan uygulamalardan kaçındığı saptandı (p<0.05).
Sonuçlar: Araştırmada obstetri ve yenidoğan yoğun bakım servislerinde çalışan ebe ve hemşirelerin doğal doğum konusundaki bilgileri istendik düzeyde olmadığından bu konuda hizmet içi eğitimlerle bilgilerinin yenilenmesi önerilir.

Etik Beyan

AraştırmaeEtik ilkelere ve Helsinki Deklerasyonu prensiplerine uygun olarak yürütüldü. İlgili kurumlardan ve Etik kuruldan izinler alındı. Google Form aracılığıyla çalışmaya alınan ebe ve hemşirelere araştırmanın amacı ve içeriği hakkında kısa bir bilgi verildi ve online olarak onamları alındı.

Destekleyen Kurum

Yok

Teşekkür

Araştırmaya katılan tüm ebe ve hemşirelere teşekkür ederiz.

Kaynakça

  • ACOG. (2019). Approaches to limit intervention during labor and birth.obstetrics and gynecology, Committee Opinion No 766: 133(2), e164–e173. Erişim adresi: https://www.acog.org/clinical/clinical-guidance/committee-opinion/articles/2019/02/approaches-to-limit-intervention-during-labor-and-birth. https://doi.org/10.1097/AOG.0000000000003074
  • Alfirevic, Z., Gyte, G. M., Cuthbert, A., & Devane, D. (2017). Continuous cardiotocography (CTG) as a form of electronic fetal monitoring (EFM) for fetal assessment during labour. Cochrane database of systematic reviews, (2). https://doi.org/10.1002/14651858.CD006066.pub3
  • Amanak, K., & Akdolun Balkaya, N. (2013). Ebelik bölümü öğrencilerinin doğal doğuma yönelik bilgi ve düşünceleri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(2), 169-192.
  • Anık, Y., Altuntuğ, K., & Ege, E. (2017). Niçin Doğal Doğum?. STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 26(3), 127-131.
  • Barol Kurtoğlu, Z. (2015). Sağlık ekibinin doğal doğum ile ilgili çekinceleri [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Üniversitesi.
  • Basevi, V., & Lavender, T. (2014). Routine perineal shaving on admission in labour. Cochrane Databaseof Systematic Reviews, (11). https://doi.org/10.1002/14651858.CD001236.pub2
  • Bilgin, Z., & Ceylan, G. (2023). Doğum ağrısının yönetiminde non-farmakolojik yöntemler: Sistematik derleme. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 9(1), 12-21.
  • Bonapace, J., Gagné, G. P., Chaillet, N., Gagnon, R., Hébert, E., & Buckley, S. (2018). No. 355-physiologic basis of pain in labour and delivery: an evidence-based approach to its management. Journal of Obstetrics and Gynaecology Canada, 40(2), 227-245. https://doi.org/10.1016/j.jogc.2017.08.003
  • Ceylan, G., & Ejder Apay, S, 2023). Sezaryende pre, peri ve post-op ebelik bakımı. Artuklu International Journal of Health Sciences, 3(2), 246-252.
  • Darra, S. (2009). ‘Normal’, ‘natural’, ‘good’ or ‘good‐enough’ birth: examining the concepts. Nursing Inquiry, 16(4), 297-305. https://doi.org/10.1111/j.1440-1800.2009.00467.x
  • Demirel, G., & Bilgiç Çelik, D. (2013). Doğal doğuma müdahale: sentetik oksitosin kullanımı. STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 22(4), 157-64.
  • Demirgöz Bal, M., & Dereli Yılmaz, S. (2020). Ebelere yönelik kapsamlı doğum. Akademisyen Kitabevi.
  • Elmas, S., Saruhan, A., & Yeyğel, Ç. (2017). Doğum öncesi eğitim modelleri eşliğinde doğal doğum. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 20(4), 299-303.
  • Ersöz, M., Gözüyeşil, E., & Gökyıldız Sürücü, Ş. (2024). Doğumda geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları ve ebelerin rolleri. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, 14(1), 38-49.
  • Fox, H., Callander, E., Lindsay, D., & Topp, S. (2019). Evidence of overuse? Patterns of obstetric interventions during labour and birth among Australian mothers. BMC Pregnancy and Childbirth, 19(1), 1-8. https://doi.org/10.1186/s12884-019-2369-5
  • Gökdemir Uzel, H., & Yanıkkerem, E. (2018). İntrapartum dönemde kanıta dayalı uygulamalar: Doğum yapan kadınların tercihleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 11(1), 26-34.
  • Güleç Şatır, D., Ünsal Atan, Ş., Taner, A,. & Gün, S. (2018). Kadın doğum kliniklerinde çalışan hemşire ve ebelerin doğal doğum ve doğumda uygulanan müdahalelere ilişkin bilgi ve görüşlerinin belirlenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 15(4), 222-227. https://doi.org/10.5222/HEAD.2018.222.
  • Jansen, L., Gibson, M., Bowles, B. C., & Leach, J. (2013). First do no harm: Interventions during childbirth. The Journal of Perinatal Education, 22(2), 83-92. https://doi.org/10.1891/1058-1243.22.2.83
  • Karaahmet, A. Y., Bilgiç, F. Ş., & Güdücü, N. (2022). Physiological birth advocates: Turkish midwifery students' perceptions of natural birth. Sağlık ve Yaşam Bilimleri Dergisi, 4(3), 265-271. http:// doi.org/10.33308/2687248X.202243267
  • Karabulutlu, Ö,. & Yavuz, C. (2018). Ebelik bölümü öğrencilerinin doğal doğuma yönelik bilgi ve düşünceleri. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(1), 7-14.
  • Lamaze International. (2007). Position paper: promoting, supporting, and protecting normal birth. The Journal of Perinatal Education, 16(3), 11-15. https://doi.org/ 10.1624/105812407X217084
  • Lawrence, A., Lewis, L., Hofmeyr, G. J., & Styles, C. (2013). Maternal positions and mobility during first stage labour. Cochrane database of systematic reviews, (8). https://doi.org/10.1002/14651858.CD003934.pub3
  • Li, Y. P., Yeh, C. H., Lin, S. Y., Chen, T. C., Yang, Y. L., Lee, C. N., & Kuo, S. C. (2015). A proposed mother-friendly childbirth model for Taiwanese women, the implementation and satisfaction survey. Taiwanese Journal of Obstetrics and Gynecology, 54(6), 731-736. https://doi.org/10.1016/j.tjog.2015.10.009
  • Loke, A. Y., Davies, L., & Li, S. F. (2015). Factors influencing the decision that women make on their mode of delivery: the Health Belief Model. BMC Health Services Research, 15, 1-12. https://doi.org/10.1186/s12913-015-0931-z
  • Mete, S. (2013). Stres, hormonlar ve doğum arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(2), 93-98.
  • Nurseven Şimşek, H., & Demirci, H. (2023). Obstetrik şiddet perspektifinden intrapartum bakımda kanıta dayalı uygulamalar. KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(2), 122-138.
  • Okumuş, F., & Oymakçıer Evgin, O. (2018). The opinions of Turkish maternity care providers in different provinces on women’s preferences for mode of delivery. Cukurova Medical Journal, 43(4), 967-974. https://doi.org/10.17826/cumj.337687
  • Olgaç, Z., & Karaçam, Z. (2017). Doğum ve kadın hastalıkları alanında çalışan hemşire, ebe ve hekimlerin anne-dostu doğum uygulamalarına ilişkin görüşleri. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 25(3), 153-165.
  • Rathfisch, G. (2012). Doğal doğum felsefesi. Nobel Tıp Kitabevleri.
  • Romano, A. M., & Lothian, J. A. (2008). Promoting, protecting, and supporting normal birth: A look at the evidence. Journal of Obstetric, Gynecologic & Neonatal Nursing, 37(1), 94-105. https://doi.org/10.1111/j.1552-6909.2007.00210.x
  • Sağlık Bakanlığı. (2013). T.C. Sağlık Bakanlığı sağlık istatistikleri yıllığı 2011. Erşim adresi: https://ekutuphane.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/siy_2011.pdf
  • Sayıner, F. D., & Özerdoğan, N. (2009). Doğal doğum. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2(3), 143-148.
  • Serçekuş, P., & İsbir, G. G. (2012). Aktif doğum yaklaşımının kanıta dayalı uygulamalar ile incelenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 11(1), 97-102. https://doi.org/ 10.5455/pmb.20111104012052
  • Şahin, M., & Erbil, N. (2019). Doğum ve medikalizasyon. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 2(2), 120-130.
  • Uçar, T., & Güney, E. (2022). Doğum ve ebelik uygulamaları. Akademisyen Kitabevi.
  • Üst Taşgın, Z. D., & Pasinlioğlu, T. (2023). Çömelme pozisyonunun doğum süresi ve ağrı algılama düzeyine etkisi. Anatolian Journal of Health Research, 4(3), 112-118.
  • Vural, G., & Şentürk Erenel A. (2017). Doğumun medikalizasyonu neden artmıştır, azalta bilir miyiz?. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 4(2), 76-83.
  • WHO. (2018). WHO recommendations on intrapartum care for a positive childbirth experience. World Health Organization. World Health Organization.
Toplam 38 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Klinik Ebelik
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Handan Güler 0000-0002-7474-3160

Muradiye Arslan 0000-0002-2060-7147

Tuğçe Polat 0000-0003-3017-934X

Gülseher Ata 0000-0003-4785-1163

Nurdan Kaya Yılmaz 0000-0002-8910-381X

Yayımlanma Tarihi 30 Nisan 2024
Gönderilme Tarihi 22 Kasım 2023
Kabul Tarihi 3 Mart 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 5 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Güler, H., Arslan, M., Polat, T., Ata, G., vd. (2024). Obstetri ve yenidoğan servislerinde çalışan ebe ve hemşirelerin doğal doğuma yönelik bilgileri. Anatolian Journal of Health Research, 5(1), 28-35. https://doi.org/10.61534/anatoljhr.1394697

Content of this journal is licensed under a Creative Commons Attribution NonCommercial 4.0 International License

30818