Abstract
Kültürel mirasın korunmasında ve sürdürülebilirliğinin sağlanmasında, dijital veriler, belge görevi görmeleri açısından mimari koruma süreçlerinde önemli rol oynamaktadırlar. Bu süreçte yapılacak olan her türlü koruma eylemlerinin güvenilir, etkileşimli, verimli ve güncel olabilmeleri için edinilmiş olan dijital verilerin herkesin erişimine açık hale getirilmesi gerekmektedir. Bu amaç dahilinde ortaya çıkmış bir organizasyon olan Openheritage3D, kültürel miras dijital veri depolama ve paylaşım sitesi, örneklem olarak seçilmiştir. Bu sitede var olan kültürel mirasların dijital veri setleri tam sayım yöntemiyle analiz edilmiştir. Veri tablolarından edinilen bilgilerle hem kıtasal hem de tüm mirasların bir arada analizlerinin yapıldığı karşılaştırmalı grafik ve tablolar üretilmiştir. Değerlendirme sürecinde edinilen bu parametrelerin aralarındaki ilişkilerin geçerliliğini test etmek için çapraz tablolar oluşturulmuş ve Pearson Ki Kare testi süreçlerinden geçirilmişlerdir. İstatistiksel olarak yapılan değerlendirmeler sonucunda Openheritage3D üzerinde yer alan parametrelerin birlikteliklerinin manidar olup olmadıkları ortaya çıkarılmış ve böylelikle örnek bir açık erişimli kültürel miras uygulamasında olması gereken parametrelere sahiplik durumları değerlendirilmiştir. Konunun mimari koruma boyutunda da miras verilerinin dijitalleştirilme süreci ile ilgili öneriler dile getirilmiştir. Sonuç olarak analiz ve değerlendirmeler ışığında, hem kültürel mirasın açık erişimli hale getirilmesi konusunda ulusal ve uluslararası ölçekte açık erişimli kültürel miras uygulamalarının durumları, potansiyelleri ve söylemlerine göre çıkarımlar yapılarak farkındalık oluşturulmuş, hem de bu süreçte tasarlanacak uygulamalar ve veri tabanları için var olan veri setleri parametrelerinin uygunluğu test edilmiştir.
References
- ANKOS. (2014). Açık erişim ve kurumsal arşivler. 3 Ocak 2021 tarihinde http://acikerisim.ankos.org.tr/ adresinden erişildi.
- Ataman, B.K. (2004). Arşivlerde ve kütüphanelerde sayısallaştırma. 21 Temmuz 2015 tarihinde http://www.beyaz.net/tr/arsiv-ve-dys/makaleler/bekir-kemal ataman/arsivlerde-ve-kutuphanelerde-sayisallastirma.html adresinden erişildi.
- Berlin Bildirgesi : Fen ve İnsani Bilimlerde Bilgiye Açık Erişim. (2003). 3 Ocak 2021 tarihinde https://docplayer.biz.tr/1796-Berlin-bildirgesi-fen-ve-insani-bilimlerde-bilgiye-acik-erisim-onsoz.html adresinden erişildi
- Borghoff, U. M., Rödig, P., Schmitz, L., & Scheffczyk, J. (2006). Long-Term Preservation of Digital Documents. http://doi.org/10.1007/978-3-540-33640-2
- Çalışır Adem, P. (2020). Geleneksel kent dokusunda çevresel verilerin sayısal araçlarla yorumu ve hesaplamalı bir tasarım modeli. (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul
- European Comission. (2011) Recommendation on the Digitisation and Online Accessibility of Cultural Material and Digital Preservation,, Brussels, 2011
- ICOMOS Türkiye. (2013). Mimari Mirası Koruma Bildirgesi “2013”. Erişim adresi http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_en0605852001542305046.pdf
- Kılıç, S. (2016). Ki-kare Testi, Journal of Mood Disorders, 6(3), 180-182.
- Ormanlı, O. (2012). Dijitalleşme Ve Türk Sineması, The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication - TOJDAC, 2(2), 32-38.
- Öztemiz, S. (2016) Türkiye’de Dijitalleştirilen Kültürel Miras Ürünlerine Açık Erişim: Bir Model
- Savanur, K.P. ve Nagaraj, M.N. (2004). Design and implement of digital library: An overview. 3 Ocak 2021 tarihinde http://eprints.rclis.org/8432/1/ASSIST.pdf adresinden erişildi.
- Schaefer, S.N. (2014). Inaccessible knowledge. Inconsistent access to state historic preservation offices online databases. (Master of fine arts in historicpreservation thesis). Savannah, Georgia. 3 Ocak 2021 tarihinde http://ecollections.scad.edu/ adresinden erişildi.
- Silverman H., Ruggles DF (2007) Cultural heritage and human rights. Silverman H., Ruggles DF (eds) Cultural heritage and human rights. Springer, New York, NY. https://doi.org/10.1007/978-0-387-71313-7_1
- Tallarida R.J., Murray R.B. (1987) Chi-Square Test. In: Manual of Pharmacologic Calculations. Springer, New York, NY. https://doi.org/10.1007/978-1-4612-4974-0_43
- Töre, T. (2018). Sayısal Miras: Mimari Miras Ve Sayısal Nesne İlişkisinde Koruma Yaklaşımları, The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication - TOJDAC, 8(1), 1-10.
- Tucci, G., Bonora, V., Crocetto, N., Nobile, A. (2009). New Technologies for Surveying Building Ruins, CIPA 2009 XXII International
- Symposium, Digital Documentation, Interpretation & Presentation of Cultural Heritage, Kyoto, Japan, s.11‐15.
- Turan, M. T. (2004). Mimari Fotogrametri Alanındaki Çağdaş Gelişimlerin Değerlendirilmesi, Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der., 19(1), 43-50.
- UNESCO. (2014). The UNESCO Culture for Development Indicators: Methodology Manual, Paris, France, 24 Ocak 2021 tarihinde https://en.unesco.org/creativity/sites/creativity/files/digital library/CDIS%20Methodology%20Manual_0.pdf adresinden erişildi.
- UNESCO. (2003). Charter on the Preservation of Digital Heritage. 32nd General Conference. Paris: UNESCO.
- Yılmaz, İ. (2016) Osmanlı Dönemi Kubbeli Mimarlık Eserleri Restorasyon İnşaat Maliyetlerinin Yapay Zeka Yöntemleriyle Tahmini, International Multidisciplinary Congress of Eurasia 2016, Odessa, s.78.
- URL-1 https://www.computerhope.com/history/datastor.htm (Erişim Tarihi: 26.01.2021)
- URL-2 https://www.securedatarecovery.com/blog/digital-storage-history (Erişim Tarihi: 26.01.2021)
- URL-3 https://openheritage3d.org/about (Erişim Tarihi: 03.01.2021)
- URL-4 https://tr.wikipedia.org/wiki/Sayısal_nesne_tanımlayıcı/ (Erişim Tarihi: 22.01.2021)
- URL-5 https://www.bimteknoloji.com/teknoloji/3b-nokta-bulutu-point-cloud/ (Erişim Tarihi: 22.01.2021)
- URL-6 https://surveyinggroup.com/do-you-know-how-many-types-of-lidar-are-there/ (Erişim Tarihi: 22.01.2021)
- URL-7 https://www.cyark.org/ourMission/ (Erişim Tarihi: 11.01.2021)
- URL-8 https://cbddo.gov.tr/projeler/acik-veri/ (Erişim Tarihi: 20.01.2021)
Abstract
In the preservation and sustainability of cultural heritage, digital data has an essential role in the architectural conservation process in terms of serving as documents. For all kinds of protection actions to be taken in this process to be reliable, interactive, efficient, and up-to-date, the acquired digital heritage data should be made accessible to everyone. Openheritage3D, a cultural heritage digital data storage and sharing site, which is an organization that emerged for this purpose, was selected as the sample. The digital cultural heritage data sets available on this site have been examined and analyzed separately for each parameter using the total population sampling method. With the pieces of information obtained from the data tables, comparative graphs and tables were made both continentally and in which all heritages were analyzed together. In order to test the validity of the relationships between these parameters acquired during the evaluation process, cross tables were created and passed through the Pearson Chi-Square test processes. As a result of the statistical evaluations, it was revealed whether the associations of the parameters on Openheritage3D are meaningful or not. Thus, the conditions of carrying the parameters that should be in a sample open access digital heritage application were evaluated. In the architectural conservation aspect, suggestions regarding the digital heritage production process have been expressed. As a result, in the light of analysis and evaluations, both awareness has been created by making inferences based on the status, potentials and discourses of open access cultural heritage applications at national and international scale, and the parameters of existing data sets for the applications and databases suitability will be designed in this process has been tested.
References
- ANKOS. (2014). Açık erişim ve kurumsal arşivler. 3 Ocak 2021 tarihinde http://acikerisim.ankos.org.tr/ adresinden erişildi.
- Ataman, B.K. (2004). Arşivlerde ve kütüphanelerde sayısallaştırma. 21 Temmuz 2015 tarihinde http://www.beyaz.net/tr/arsiv-ve-dys/makaleler/bekir-kemal ataman/arsivlerde-ve-kutuphanelerde-sayisallastirma.html adresinden erişildi.
- Berlin Bildirgesi : Fen ve İnsani Bilimlerde Bilgiye Açık Erişim. (2003). 3 Ocak 2021 tarihinde https://docplayer.biz.tr/1796-Berlin-bildirgesi-fen-ve-insani-bilimlerde-bilgiye-acik-erisim-onsoz.html adresinden erişildi
- Borghoff, U. M., Rödig, P., Schmitz, L., & Scheffczyk, J. (2006). Long-Term Preservation of Digital Documents. http://doi.org/10.1007/978-3-540-33640-2
- Çalışır Adem, P. (2020). Geleneksel kent dokusunda çevresel verilerin sayısal araçlarla yorumu ve hesaplamalı bir tasarım modeli. (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul
- European Comission. (2011) Recommendation on the Digitisation and Online Accessibility of Cultural Material and Digital Preservation,, Brussels, 2011
- ICOMOS Türkiye. (2013). Mimari Mirası Koruma Bildirgesi “2013”. Erişim adresi http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_en0605852001542305046.pdf
- Kılıç, S. (2016). Ki-kare Testi, Journal of Mood Disorders, 6(3), 180-182.
- Ormanlı, O. (2012). Dijitalleşme Ve Türk Sineması, The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication - TOJDAC, 2(2), 32-38.
- Öztemiz, S. (2016) Türkiye’de Dijitalleştirilen Kültürel Miras Ürünlerine Açık Erişim: Bir Model
- Savanur, K.P. ve Nagaraj, M.N. (2004). Design and implement of digital library: An overview. 3 Ocak 2021 tarihinde http://eprints.rclis.org/8432/1/ASSIST.pdf adresinden erişildi.
- Schaefer, S.N. (2014). Inaccessible knowledge. Inconsistent access to state historic preservation offices online databases. (Master of fine arts in historicpreservation thesis). Savannah, Georgia. 3 Ocak 2021 tarihinde http://ecollections.scad.edu/ adresinden erişildi.
- Silverman H., Ruggles DF (2007) Cultural heritage and human rights. Silverman H., Ruggles DF (eds) Cultural heritage and human rights. Springer, New York, NY. https://doi.org/10.1007/978-0-387-71313-7_1
- Tallarida R.J., Murray R.B. (1987) Chi-Square Test. In: Manual of Pharmacologic Calculations. Springer, New York, NY. https://doi.org/10.1007/978-1-4612-4974-0_43
- Töre, T. (2018). Sayısal Miras: Mimari Miras Ve Sayısal Nesne İlişkisinde Koruma Yaklaşımları, The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication - TOJDAC, 8(1), 1-10.
- Tucci, G., Bonora, V., Crocetto, N., Nobile, A. (2009). New Technologies for Surveying Building Ruins, CIPA 2009 XXII International
- Symposium, Digital Documentation, Interpretation & Presentation of Cultural Heritage, Kyoto, Japan, s.11‐15.
- Turan, M. T. (2004). Mimari Fotogrametri Alanındaki Çağdaş Gelişimlerin Değerlendirilmesi, Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der., 19(1), 43-50.
- UNESCO. (2014). The UNESCO Culture for Development Indicators: Methodology Manual, Paris, France, 24 Ocak 2021 tarihinde https://en.unesco.org/creativity/sites/creativity/files/digital library/CDIS%20Methodology%20Manual_0.pdf adresinden erişildi.
- UNESCO. (2003). Charter on the Preservation of Digital Heritage. 32nd General Conference. Paris: UNESCO.
- Yılmaz, İ. (2016) Osmanlı Dönemi Kubbeli Mimarlık Eserleri Restorasyon İnşaat Maliyetlerinin Yapay Zeka Yöntemleriyle Tahmini, International Multidisciplinary Congress of Eurasia 2016, Odessa, s.78.
- URL-1 https://www.computerhope.com/history/datastor.htm (Erişim Tarihi: 26.01.2021)
- URL-2 https://www.securedatarecovery.com/blog/digital-storage-history (Erişim Tarihi: 26.01.2021)
- URL-3 https://openheritage3d.org/about (Erişim Tarihi: 03.01.2021)
- URL-4 https://tr.wikipedia.org/wiki/Sayısal_nesne_tanımlayıcı/ (Erişim Tarihi: 22.01.2021)
- URL-5 https://www.bimteknoloji.com/teknoloji/3b-nokta-bulutu-point-cloud/ (Erişim Tarihi: 22.01.2021)
- URL-6 https://surveyinggroup.com/do-you-know-how-many-types-of-lidar-are-there/ (Erişim Tarihi: 22.01.2021)
- URL-7 https://www.cyark.org/ourMission/ (Erişim Tarihi: 11.01.2021)
- URL-8 https://cbddo.gov.tr/projeler/acik-veri/ (Erişim Tarihi: 20.01.2021)
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Journal Section | Makaleler |
| Authors | |
| Publication Date | April 1, 2021 |
| Submission Date | January 26, 2021 |
| Acceptance Date | March 15, 2021 |
| Published in Issue | Year 2021 Volume: 11 Issue: 2 |
All site content, except where otherwise noted, is licensed under a Creative Common Attribution Licence. (CC-BY-NC 4.0)
by-nc.png