BibTex RIS Cite

TÜRKİYE TARIMINDA SÖZLEŞMELİ ÜRETİCİLİK - KAPİTALİST DÖNÜŞÜMDE BİR HALKA OLABİLİR Mİ?

Year 2012, Volume: 30 Issue: 2, 163 - 184, 31.12.2012

Abstract

 

Bu çalışmada, Türkiye tarımında son yıllarda yaygınlaşan sözleşmeli üretim modelinin tarımsal üretici kategorileri üzerinde sınıfsal açıdan yaratması beklenilen etkileri incelenmektedir. Bu amaçla öncelikle Türkiye tarımındaki ağırlıklı üretici kategorisini oluşturan küçük üreticiliğin kendi yeniden üretim koşullarındaki değişmeler, tarım politikalarındaki yapısal dönüşümler kapsamında ortaya konulmuştur. Daha sonra, kapitalist üretim biçiminin farklı üretim sistemlerine nüfuz etme koşulları temel alınarak sözleşmeli üreticiliğin küçük, orta ve büyük tarımsal üretici kategorileri üzerindeki dönüştürücü işlevi araştırılmış ve söz konusu dönüşüm süreci hakkında öngörülerde bulunulmuştur.

 

References

  • Aydın, B. (2007) “Tarımda Sözleşmeli Üretim Modeli”, Ekonomik Yaklaşım, 65(18), 91-105.
  • Aydoğuş, O. (2010) “Türkiye Tarımında Çözülme”, İktisat ve Toplum Dergisi, 1, 46- 57.
  • Başaran, K.E. (2008) Petty Agricultural Production and Contract Farming: A Case In Turkey, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
  • Bernstein, H. (2009) Tarımda Değişimin Sınıfsal Dinamikleri, (Çev. O. Köymen), İstanbul: Yordam Kitap.
  • Bor, Ö. (2011) “Küreselleşme Sürecinde Türkiye’de Tütün”, Mülkiye Dergisi, XXXV(270), 65-91.
  • Boratav, K. (2009) “Tarımsal Fiyatlar, İstihdam ve Köylülüğün Kaderi”, Mülkiye Dergisi, XXXIII(262), 9-24.
  • Büke, A., K. Gökdemir (2010) “Günümüz Kapitalist Tarımında Küçük Meta Üretimi ve Toprak Mülkiyeti İlişkisi”, Toprak Mülkiyeti Sempozyum Bildirileri, (Yay. Haz.: S. Bayramoğlu), Ankara: Memleket Yayınları.
  • Edleman, P.R. (2006) “Farm Characteristics of Contract Speciality Grain Producers”, Journal of Sustainable Agriculture, 29(1), 95-117.
  • Friedman, H. (1978) “World Market, State and Family Farm: Social Bases of Household Production in the Era of Wage Labour”, Comparative Studies in Society and History, Cambridge University Press, 545-586.
  • Friedmann, H. (2005) “From Colonialism to Green Capitalism: Social Movements and Emergence of Food Regimes”, Research in Rural Sociology and Development ,11, 227-264.
  • Günlü, H. (2012) Arazi Toplulaştırması: Türkiye, Kalkınma Bakanlığı Kabul Edilmiş Uzmanlık Tezi, Ankara.
  • Hazine Müsteşarlığı (2011) Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni-Şubat 2011, http://www.ekonomi.gov.tr/upload/F58C98E2-D8D3-8566- 4520973065B138FF/Aralik_2010.pdf, (Erişim tarihi: 28.11.2012).
  • İlkkaracan İ., İ. Tunalı (2011) “Agricultural Transformation and the Rural Labor Market in Turkey”, in (Karapınar, B, F. Adaman, G. Özerten) (eds.), Rethinking Structural Reform in Turkish Agriculture: Beyond the World Bank’s Strategy, New York: Nova Science Publishers, 105-148.
  • Key, N., D. Runsten (1999) “Contract Farming, Smallholders, and Rural Development in Latin America: The Organization of Agroprocessing Firms and the Scale of Outgrower Production, World Development, 27(2), 381-401.
  • Keyder, Ç. (1988) “Türk Tarımında Küçük Meta Üretiminin Yerleşmesi (1946-1960)”, Türk Sosyal Bilimler Derneği, Ş. Pamuk ve Z. Toprak (Der.), Ankara: Yurt Yayınları, 18, 163-175.
  • Keyder, Ç., Z. Yenal (2011) “Agrarian Change Under Globalisation: Markets and Insecurity in Turkish Agriculture”, Journal of Agrarian Change, 11(1), 60- 68.
  • Kılıç, İ., Ö. Bor (2009) “Sözleşmeli Tarım, Devlet ve Hukuk”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 86, 102-120.
  • Kıymaz, T., Y. Saçlı (2008) Tarım ve Gıda Ürünleri Fiyatlarında Yaşanan Sorunlar ve Öneriler, DPT, Ankara.
  • King, L.J. (2001) “Concentration and Technology in Agricultural Input Industries”, USDA Agricultural Information Bulletin No: 763, www.ers.usda.gov. (Erişim Tarihi: 12/06/2012).
  • Lenin, V.İ. (1988) Rusya’da Kapitalizmin Gelişmesi, (Çev. S. Aydoğdu), Ankara: Yiğit Ofset.
  • Lenin, V.İ. (1996) Tarımda Kapitalizm, (Çev. S. Güvenç), Ankara: Sol Yayınları.
  • Luxemburg, R. (1986) Sermaye Birikimi, (Çev. T. Ertan), İstanbul: Alan Yayıncılık.
  • Mc Michael, P. (2009) “A Food Regime Genealogy”, The Journal of Peasant Studies, 36(1), 139-169.
  • Minot, N.W. (1986) “Contract Farming and Its Effect on Small Farmers in Less Developed Countries”, Working Paper No: 31, Department of Agricultural Economics, Michigan State University.
  • Müftüoğlu B.G., U. Ulukan (2010) “Sanayiden Tarlaya Değişim İlişkisi: Sözleşmeli Üretim/Çiftçilik ve Mülksüzleşme”, Toprak Mülkiyeti Sempozyum Bildirileri, (Yay. Haz.: S. Bayramoğlu), Ankara: Memleket Yayınları.
  • Neocosmos, M. (1986) “Marx’s Third Class: Capitalist Landed Property and Capitalist Development”, The Journal of Peasant Studies, 14(3), 5-44.
  • Oral, N. (2006) Türkiye Tarımında Kapitalizm ve Sınıflar, Tarım Politikaları Yayın Dizisi No.6, Ankara: TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası.
  • Oral, N. (2009) “Türkiye’de Tarım ve Gıda Sektöründe Yabancılaşma ve Tekelleşme”, Mülkiye Dergisi, XXXIII(262), 325-344.
  • Özçelik, A., A. Turan, H. Tanrıvermiş (1999) Türkiye’de Tarımın Pazara Entegrasyonunda Sözleşmeli Tarım ve Bu Modelin Sürdürülebilir Kaynak Kullanımı ile Gelir Üzerine Etkileri, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Ankara.
  • Özkaya, T. (2008) “Tohumda Tekelleşme ve Etkileri”, www.ekolojistler.org/tohumda tekelleşme ve etkileri (Erişim Tarihi: 12 /10/2011).
  • Painter, M. (1986) “The Value of Peasant Labour Power in a Prolonged Transition to Capitalism”, The Journal of Peasant Studies, 13(14), 221-239.
  • Rehber, E. (2000) “Vertical Coordination in the Agro-food Industry and Contract Farming: A Comparative Study of Turkey and the USA”, Policy Center, Connecticut, USA Research Report No: 52, http://www.fmpc.ucoo.edu (Erişim Tarihi: 18/06/2012.)
  • Saçlı, Y., N.B. Tartıcı (2012) “Sözleşmeli Üretim Modelinin Tarım Sektöründe Uygulanması Üzerine Bir İnceleme”, Uluslararası Tarım Gıda ve Gastronomi Kongresi, 15-19 Şubat, Antalya.
  • Teoman, Ö. (2001) “Türkiye Tarımında Kapitalizm Tartışmalarına Bir Katkı”, Gazi Üniversitesi, İ.İ.B.F Dergisi, 3(3), 41-60.
  • TÜİK (2011) Genel Tarım Sayımı Tarımsal İşletmelerde (Hane Halkı) Anketi Sonuçları, Ankara: TUİK.
  • TÜİK (2011) Hane Halkı İşgücü Anketleri, Ankara: TUİK..
  • Ulukan, U. (2009) Türkiye Tarımında Yapısal Dönüşüm ve Sözleşmeli Çiftçilik: Bursa Örneği, İstanbul: Sosyal Araştırmalar Vakfı.
  • Windfuhr, M., J. Jennie (2005) “Food Sovereignty Towards Democracy in Localised Food Systems”, www.itdgpulishing.org.uk, (Erişim Tarihi: 18/05/2012).
  • Winson, A. (1990) “Capitalist Coordination of Agriculture: Food Processing Firms and Farming in Central Canada”, Rural Sociology, 55 (3), 376-394.
  • Yenal, Z. (2001) “Türkiye’de Tarım ve Gıda Üretiminin Yeniden Yapılanması ve Uluslararasılaşması”, Toplum ve Bilim, 88(Bahar), 33-54.
  • Yıldırım, A.E. (2010) “Tarımsal Krediler Çok Can Yakacak”, www.tarim dunyasi.net, (Erişim Tarihi: 16/12/2011).
Year 2012, Volume: 30 Issue: 2, 163 - 184, 31.12.2012

Abstract

References

  • Aydın, B. (2007) “Tarımda Sözleşmeli Üretim Modeli”, Ekonomik Yaklaşım, 65(18), 91-105.
  • Aydoğuş, O. (2010) “Türkiye Tarımında Çözülme”, İktisat ve Toplum Dergisi, 1, 46- 57.
  • Başaran, K.E. (2008) Petty Agricultural Production and Contract Farming: A Case In Turkey, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
  • Bernstein, H. (2009) Tarımda Değişimin Sınıfsal Dinamikleri, (Çev. O. Köymen), İstanbul: Yordam Kitap.
  • Bor, Ö. (2011) “Küreselleşme Sürecinde Türkiye’de Tütün”, Mülkiye Dergisi, XXXV(270), 65-91.
  • Boratav, K. (2009) “Tarımsal Fiyatlar, İstihdam ve Köylülüğün Kaderi”, Mülkiye Dergisi, XXXIII(262), 9-24.
  • Büke, A., K. Gökdemir (2010) “Günümüz Kapitalist Tarımında Küçük Meta Üretimi ve Toprak Mülkiyeti İlişkisi”, Toprak Mülkiyeti Sempozyum Bildirileri, (Yay. Haz.: S. Bayramoğlu), Ankara: Memleket Yayınları.
  • Edleman, P.R. (2006) “Farm Characteristics of Contract Speciality Grain Producers”, Journal of Sustainable Agriculture, 29(1), 95-117.
  • Friedman, H. (1978) “World Market, State and Family Farm: Social Bases of Household Production in the Era of Wage Labour”, Comparative Studies in Society and History, Cambridge University Press, 545-586.
  • Friedmann, H. (2005) “From Colonialism to Green Capitalism: Social Movements and Emergence of Food Regimes”, Research in Rural Sociology and Development ,11, 227-264.
  • Günlü, H. (2012) Arazi Toplulaştırması: Türkiye, Kalkınma Bakanlığı Kabul Edilmiş Uzmanlık Tezi, Ankara.
  • Hazine Müsteşarlığı (2011) Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni-Şubat 2011, http://www.ekonomi.gov.tr/upload/F58C98E2-D8D3-8566- 4520973065B138FF/Aralik_2010.pdf, (Erişim tarihi: 28.11.2012).
  • İlkkaracan İ., İ. Tunalı (2011) “Agricultural Transformation and the Rural Labor Market in Turkey”, in (Karapınar, B, F. Adaman, G. Özerten) (eds.), Rethinking Structural Reform in Turkish Agriculture: Beyond the World Bank’s Strategy, New York: Nova Science Publishers, 105-148.
  • Key, N., D. Runsten (1999) “Contract Farming, Smallholders, and Rural Development in Latin America: The Organization of Agroprocessing Firms and the Scale of Outgrower Production, World Development, 27(2), 381-401.
  • Keyder, Ç. (1988) “Türk Tarımında Küçük Meta Üretiminin Yerleşmesi (1946-1960)”, Türk Sosyal Bilimler Derneği, Ş. Pamuk ve Z. Toprak (Der.), Ankara: Yurt Yayınları, 18, 163-175.
  • Keyder, Ç., Z. Yenal (2011) “Agrarian Change Under Globalisation: Markets and Insecurity in Turkish Agriculture”, Journal of Agrarian Change, 11(1), 60- 68.
  • Kılıç, İ., Ö. Bor (2009) “Sözleşmeli Tarım, Devlet ve Hukuk”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 86, 102-120.
  • Kıymaz, T., Y. Saçlı (2008) Tarım ve Gıda Ürünleri Fiyatlarında Yaşanan Sorunlar ve Öneriler, DPT, Ankara.
  • King, L.J. (2001) “Concentration and Technology in Agricultural Input Industries”, USDA Agricultural Information Bulletin No: 763, www.ers.usda.gov. (Erişim Tarihi: 12/06/2012).
  • Lenin, V.İ. (1988) Rusya’da Kapitalizmin Gelişmesi, (Çev. S. Aydoğdu), Ankara: Yiğit Ofset.
  • Lenin, V.İ. (1996) Tarımda Kapitalizm, (Çev. S. Güvenç), Ankara: Sol Yayınları.
  • Luxemburg, R. (1986) Sermaye Birikimi, (Çev. T. Ertan), İstanbul: Alan Yayıncılık.
  • Mc Michael, P. (2009) “A Food Regime Genealogy”, The Journal of Peasant Studies, 36(1), 139-169.
  • Minot, N.W. (1986) “Contract Farming and Its Effect on Small Farmers in Less Developed Countries”, Working Paper No: 31, Department of Agricultural Economics, Michigan State University.
  • Müftüoğlu B.G., U. Ulukan (2010) “Sanayiden Tarlaya Değişim İlişkisi: Sözleşmeli Üretim/Çiftçilik ve Mülksüzleşme”, Toprak Mülkiyeti Sempozyum Bildirileri, (Yay. Haz.: S. Bayramoğlu), Ankara: Memleket Yayınları.
  • Neocosmos, M. (1986) “Marx’s Third Class: Capitalist Landed Property and Capitalist Development”, The Journal of Peasant Studies, 14(3), 5-44.
  • Oral, N. (2006) Türkiye Tarımında Kapitalizm ve Sınıflar, Tarım Politikaları Yayın Dizisi No.6, Ankara: TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası.
  • Oral, N. (2009) “Türkiye’de Tarım ve Gıda Sektöründe Yabancılaşma ve Tekelleşme”, Mülkiye Dergisi, XXXIII(262), 325-344.
  • Özçelik, A., A. Turan, H. Tanrıvermiş (1999) Türkiye’de Tarımın Pazara Entegrasyonunda Sözleşmeli Tarım ve Bu Modelin Sürdürülebilir Kaynak Kullanımı ile Gelir Üzerine Etkileri, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Ankara.
  • Özkaya, T. (2008) “Tohumda Tekelleşme ve Etkileri”, www.ekolojistler.org/tohumda tekelleşme ve etkileri (Erişim Tarihi: 12 /10/2011).
  • Painter, M. (1986) “The Value of Peasant Labour Power in a Prolonged Transition to Capitalism”, The Journal of Peasant Studies, 13(14), 221-239.
  • Rehber, E. (2000) “Vertical Coordination in the Agro-food Industry and Contract Farming: A Comparative Study of Turkey and the USA”, Policy Center, Connecticut, USA Research Report No: 52, http://www.fmpc.ucoo.edu (Erişim Tarihi: 18/06/2012.)
  • Saçlı, Y., N.B. Tartıcı (2012) “Sözleşmeli Üretim Modelinin Tarım Sektöründe Uygulanması Üzerine Bir İnceleme”, Uluslararası Tarım Gıda ve Gastronomi Kongresi, 15-19 Şubat, Antalya.
  • Teoman, Ö. (2001) “Türkiye Tarımında Kapitalizm Tartışmalarına Bir Katkı”, Gazi Üniversitesi, İ.İ.B.F Dergisi, 3(3), 41-60.
  • TÜİK (2011) Genel Tarım Sayımı Tarımsal İşletmelerde (Hane Halkı) Anketi Sonuçları, Ankara: TUİK.
  • TÜİK (2011) Hane Halkı İşgücü Anketleri, Ankara: TUİK..
  • Ulukan, U. (2009) Türkiye Tarımında Yapısal Dönüşüm ve Sözleşmeli Çiftçilik: Bursa Örneği, İstanbul: Sosyal Araştırmalar Vakfı.
  • Windfuhr, M., J. Jennie (2005) “Food Sovereignty Towards Democracy in Localised Food Systems”, www.itdgpulishing.org.uk, (Erişim Tarihi: 18/05/2012).
  • Winson, A. (1990) “Capitalist Coordination of Agriculture: Food Processing Firms and Farming in Central Canada”, Rural Sociology, 55 (3), 376-394.
  • Yenal, Z. (2001) “Türkiye’de Tarım ve Gıda Üretiminin Yeniden Yapılanması ve Uluslararasılaşması”, Toplum ve Bilim, 88(Bahar), 33-54.
  • Yıldırım, A.E. (2010) “Tarımsal Krediler Çok Can Yakacak”, www.tarim dunyasi.net, (Erişim Tarihi: 16/12/2011).
There are 41 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Articles
Authors

Özgür Teoman

N. Tartıcı This is me

Publication Date December 31, 2012
Submission Date April 13, 2015
Published in Issue Year 2012 Volume: 30 Issue: 2

Cite

APA Teoman, Ö., & Tartıcı, N. (2012). TÜRKİYE TARIMINDA SÖZLEŞMELİ ÜRETİCİLİK - KAPİTALİST DÖNÜŞÜMDE BİR HALKA OLABİLİR Mİ?. Hacettepe Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(2), 163-184.
AMA Teoman Ö, Tartıcı N. TÜRKİYE TARIMINDA SÖZLEŞMELİ ÜRETİCİLİK - KAPİTALİST DÖNÜŞÜMDE BİR HALKA OLABİLİR Mİ?. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. December 2012;30(2):163-184.
Chicago Teoman, Özgür, and N. Tartıcı. “TÜRKİYE TARIMINDA SÖZLEŞMELİ ÜRETİCİLİK - KAPİTALİST DÖNÜŞÜMDE BİR HALKA OLABİLİR Mİ?”. Hacettepe Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 30, no. 2 (December 2012): 163-84.
EndNote Teoman Ö, Tartıcı N (December 1, 2012) TÜRKİYE TARIMINDA SÖZLEŞMELİ ÜRETİCİLİK - KAPİTALİST DÖNÜŞÜMDE BİR HALKA OLABİLİR Mİ?. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 30 2 163–184.
IEEE Ö. Teoman and N. Tartıcı, “TÜRKİYE TARIMINDA SÖZLEŞMELİ ÜRETİCİLİK - KAPİTALİST DÖNÜŞÜMDE BİR HALKA OLABİLİR Mİ?”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol. 30, no. 2, pp. 163–184, 2012.
ISNAD Teoman, Özgür - Tartıcı, N. “TÜRKİYE TARIMINDA SÖZLEŞMELİ ÜRETİCİLİK - KAPİTALİST DÖNÜŞÜMDE BİR HALKA OLABİLİR Mİ?”. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 30/2 (December 2012), 163-184.
JAMA Teoman Ö, Tartıcı N. TÜRKİYE TARIMINDA SÖZLEŞMELİ ÜRETİCİLİK - KAPİTALİST DÖNÜŞÜMDE BİR HALKA OLABİLİR Mİ?. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2012;30:163–184.
MLA Teoman, Özgür and N. Tartıcı. “TÜRKİYE TARIMINDA SÖZLEŞMELİ ÜRETİCİLİK - KAPİTALİST DÖNÜŞÜMDE BİR HALKA OLABİLİR Mİ?”. Hacettepe Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol. 30, no. 2, 2012, pp. 163-84.
Vancouver Teoman Ö, Tartıcı N. TÜRKİYE TARIMINDA SÖZLEŞMELİ ÜRETİCİLİK - KAPİTALİST DÖNÜŞÜMDE BİR HALKA OLABİLİR Mİ?. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2012;30(2):163-84.

Manuscripts must conform to the requirements indicated on the last page of the Journal - Guide for Authors- and in the web page.


Privacy Statement

Names and e-mail addresses in this Journal Web page will only be used for the specified purposes of the Journal; they will not be opened for any other purpose or use by any other person.